De rol van de leidinggevende is de afgelopen jaren sterk veranderd, stelt Belinda Dekkers van UL-Team. De directeur van het bedrijf in facilitaire opleidingen deelt haar visie over hoe dit kan en wat er in de toekomst beter kan. “De klant verwacht een hoger niveau van een leidinggevende in de schoonmaak.”
Dekkers vindt de rol van leidinggevende binnen de schoonmaak allerminst eenvoudig. “Je hebt te maken met de klant, het eigen bedrijf en medewerkers. Je wilt iedereen tevreden houden, maar er gaat altijd iets ‘kraken’.” Vanuit de markt blijkt tevens dat de klant tegenwoordig een hoger niveau van de leidinggevende verlangt, ziet Dekkers.
“Je merkt dat er veel meer managers bij een schoonmaakbedrijf aantreden met een HBO-niveau. Over het algemeen kijken zij minder naar de mens op de werkvloer, maar meer naar de cijfers. Er groeit zodoende een kloof, een niveauverschil, tussen de schoonmakers en leidinggevenden, die niet met de voeten in de klei hebben gestaan. Zij hebben minder gevoel bij wat er op de werkvloer gebeurt, hoe de medewerker in elkaar steekt. Ik zeg altijd, laat hen ook een schoonmaakopleiding volgen, zodat ze zien en voelen hoe het dagelijkse werk eruit ziet. Dat geeft hen meer begrip voor de schoonmakers en hun uitdagingen op de werkvloer en waarom ze het volgen van een opleiding zo spannend vinden!”
Dekkers heeft de afgelopen jaren een verandering gezien in de verhouding tussen leidinggevenden die stappen hebben gemaakt binnen de schoonmaak en leidinggevenden van buitenaf. “Er zijn natuurlijk uitzonderingen, maar je ziet over het algemeen weinig HBO’ers die een basisopleiding tot schoonmaker willen volgen en dat ze zich echt willen verdiepen in het operationele deel van het vak. Ook wordt er nog te weinig geïnvesteerd in het opleiden van medewerkers die al werkzaam zijn in de branche. Zij blijven hun eigen ding doen en worden opeens leidinggevende binnen hun team. Dat gaat vroeg of laat fout, omdat zij niet de tools in handen hebben over hoe je dat moet oppakken.”
De rol van een leidinggevende is veelomvattend, benadrukt Dekker nog eens. “Communicatie is een van de belangrijkere zaken, je dient sociaal te zijn en goed contact te kunnen maken. Leiderschap en ondernemerschap zijn belangrijke competenties. Daarnaast is flexibiliteit en goed om kunnen gaan met stress en drukte onontbeerlijk.”
Volgens Dekkers ontbreekt het de huidige leidinggevenden aan lef om mensen aan te nemen van hun eigen niveau of daarboven. “Ik denk dat je van dergelijke, goed opgeleide medewerkers heel goed gebruik kunt maken in je team. Je kunt niet overal even goed in zijn. Dat is niemand. Het zorgt ervoor dat je als leidinggevende een team om je heen bouwt waarmee je alle facetten van het schoonmaakvak goed kan uitvoeren. Dat kunnen ook mensen vanaf de werkvloer zijn, bijvoorbeeld een voorman of -vrouw of een objectleider. Je wordt dan als team sterker.”
“Natuurlijk heeft iemand de eindverantwoordelijkheid, maar ik denk, en dat zie je ook wel in de praktijk, dat iedereen ergens verantwoordelijk voor wil zijn. Je moet daarvoor wel iemand de ruimte geven en diegene mag fouten maken. Als leidinggevende dien je daarvoor de voelsprieten hebben om dit aan te voelen. Je zet iemand in zijn kracht en dat is juist iets wat de leidinggevende voor de werkvloer kan doen.”
Doordat de Raad voor Arbeidsverhoudingen Schoonmaak- en glazenwassersbranche subsidie beschikbaar heeft gesteld is er een stijging te zien in het percentage opgeleide leidinggevenden. Daarnaast zijn er afspraken gemaakt in de CAO schoonmaak. “De boodschap is: zet mensen in hun kracht, laat mensen meedenken, laat ze zelf dingen oplossen. In plaats van alleen maar te vertellen wat ze moeten doen. Dat is ook belangrijk met het oog op de toekomst. Je hebt minder mensen beschikbaar, omdat de uitstroom, vanwege de vergrijzing, hoger wordt en de instroom minimaal is. Je gaat het als schoonmaakbedrijf en leidinggevende alleen maar redden als je een goed en vakkundig team neerzet.”
Weinig tijd en marges die niet zo hoog zijn. Die aspecten spelen een rol in de schoonmaak, vervolgt de directeur van UL-Team. “Een opleiding wordt snel gezien als een kostenpost in plaats van een investering. Je kan niet gelijk berekenen wat een opleiding oplevert, maar als je naar de lange termijn kijkt en je investeert regelmatig in bepaalde facetten in de organisatie, dan zal je zien dat er een verbeteringsslag komt. Het kan zijn in een efficiencyslag, in een kwaliteitsverhoging of in een lager ziekteverzuim. En dat levert uiteindelijk een kostenbesparing op, maar dus niet van vandaag op morgen.”
Tot slot zegt Dekkers: “Als je mensen wilt binden aan je organisatie, zeker in deze markt, dien je ze echt meer te bieden dan alleen een salaris. Toekomstgericht denken is daarvoor een belangrijk onderdeel. Blijf je medewerkers motiveren en uitdagen en geef ze de ruimte en de mogelijkheden om te groeien.”
Dit artikel is geplaatst in Servicemanagement.